İzmir Çelik Proje, Mühendislik ve Taahhüt Hizmetleri Estetik, Emniyetli ve Ekonomik Projeler Üretir
Ağır çelik sistemlerde sık sık uygulanan kumlama işleminin neden yapıldığı, nasıl yapıldığı ve kumlama derecelerini bu yazıda sizlere anlatmaya çalışacağız;
Kumlama; en basit anlatımı ile ; kum adı verilen , kum’a benzeyen ama aslında bildiğimiz kumdan farklı bu iş için özel olarak imal edilmiş grid adında çeşitleri olan ve kullanım yerleri farklı özel maddeler ile yapılır
Silis: Oldukça ince çeşitleri olan silis kumu genellikle ince saclarda hafif şiddetle kumlama yapılacağı zaman kullanılır.
Bazalt: Tozuması az denilebilecek bu kum genellikle kapalı ortamlarda kumun geri dönüşümlü olarak kullanılabileceği yerlerde kullanılır.
Grit: Tozuması en az ve kumlama gücü en iyi olan kum çeşididir. Aslında kum değil demir çürüfüdür.
KUMLAMA İŞLEMİNİN UYGULANIŞI
Kumlama yukarıda anlatılan KUM’un yüksek basınçlı hava ile metal yüzeye çarptırılması dır. Bu çarpma esnasında kum metal yüzeyi mikton seviyesinde aşındırırken aynı zamanda yüzeydeki her türlü istenmeyen maddeyi de kazır, temizler.
OTOMATİK KUMLAMA
Genellikle henüz üzerinde kesme veya kaynak işleri yapılmamış çelik konstürksiyon elemanlarının yada belli ölçülerde ki kesme kaynak işleri yapılmış çelik malzemenin kumlanması otomatik makinelerde yapılır .Bu sistemin avantajı makineye girebilecek büyüklükteki malzemenin hızla ve ekonomik olarak kumlanabilmesidir.Dezavantajı ise büyük malzemelerin kumlanamamasıdır. Örneğin bir iş makinesini,bir yakıt tankını bir konteynırı,bir çelik köprüyü yada yerinde kumlama yapılması gereken diğer büyük malzemeleri Kumlama makinesinde kumlayamazsınız.
KUMLAMANIN DERECELENDİRİLMESİ
Kumlama işlemi çeliğin yüzeyinde istenmeyen oluşumların ne ölçüde temizlendiğine ve yüzeyin hangi ölçüde aşındırıldığına göre derecelendirilir. Bu konuda dünyada bazı standart derecelendirmeler vardır.Türkiye’de İsveç standardı olan “Swedish Standards For Ground Vibrations And Airblast” SA 1, SA 2, SA 2,5 ve SA 3 dereceleri kullanılır.Bu derecelendirme ölçüleri TSE kurumunca 8.4.1999 tarihinde TS EN ISO 8501-1 olarak aynen kabul edilmiştir.
Sa 1: Son derece yüzeysel bir temizlik derecesidir. paslanmış yüzeylerde son derece yüzeysel bir temizlik biçimi olup Piyasa da “süpürme ” olarak adlandırılır.
Sa 2: Çeliğin oldukça temizlenmiş, yüzeyin bir hayli pürüzlendirildiği, bir kumlama derecesidir. Amerikan SSCP ölçülendirme skalasında “commercial” (ticari); British BS 4232 ölçülendirme skalasında “3 st quality 80% Whole surface” olarak sınıflandırılır.
Sa 2,5: Çelik yüzeyin gayet iyi pürüzlendirildiği, istenmeyen oluşumların tamamına yakın bölümünün temizlendiği ve çeliğin kendine has gri renginin kolaylıkla görüldüğü ,piyasada en çok tercih edilen kumlama derecesidir. Amerikan SSCP ölçülendirme skalasında “Near White”; British BS 4232 ölçülendirme skalasında “2 st quality 95% Whole surface” olarak sınıflandırılır.
Sa 3: Çelik yüzeyin çok iyi pürüzlendirildiği, istenmeyen oluşumların tamamen temizlendiği, çeliğin kendine has gri renginin tamamen ortaya çıktığı bir kumlama derecesi olup piyasada tercih edilmeyen bir kumlama derecesidir. Çünkü uygulama zamanı ve maliyeti oldukça yüksektir. Amerikan SSCP ölçülendirme skalasında “White Metal”; British BS 4232 ölçülendirme skalasında “1 st quality 100% Whole surface” olarak sınıflandırılır.
Kumlama işlemi kuru havalarda mümkün olan en kısa zamanda yapılıp bitirilmeli ve boya işlemine geçilmelidir. Çünkü, üzerindeki pas ve istenmeyen oluşumlar temizlendikten sonra çelik, paslanmaya karşı daha da savunmasız haldedir. Eğer hava da rutubetli ise kumlanmış çelik derhal kararmaya ve paslanmaya başlar.
Son olarak şunu söyleyebiliriz: Çelik kullanım alanı son derece geniş bir materyal olup zamana ve diğer dış etkenlere karşı en dayanıklı maddelerden biridir. Ama eğer kumlanıp uygun şekilde boyanırsa…
